Almannahagsmunir, fúsk eða spilling? Brynjar Níelsson skrifar 13. maí 2024 10:40 Úthlutun borgarinnar á gæðum, sem felst í byggingarrétti olíufélaganna á lóðum borgarinnar, hefur verið talsvert til umræðu undanfarið. Þessi umræða er ekki alveg ný af nálinni en fór á flug þegar yfirstjórn RÚV neitaði að birta umfjöllun fréttamanns Kveiks um málið í fyrirhuguðum Kveiksþætti. Þótti fréttaskýringin svo illa unnin að ekki voru önnur ráð en að reka fréttamanninn með áður óþekktum skætingi og niðurlægingu. Yfirstjórn RÚV hefur ekki enn fært nokkur rök fyrir skorti á fagmennsku og vankunnáttu fréttamannsins í rannsóknarblaðamennsku, sem mun vera skýringin á brottrekstrinum og að umfjöllunin var ekki birt á Kveik. Þar á bæ hafa menn vitað lengi að þögnin er besta aðferðin til að forðast óþægindi. Þögn er gulls ígildi, eins og segir í kvæðinu, en hún á ekki við um almannaútvarp sem ætlað er að hafa eftirlit með stjórnvöldum. Ástæða er þó til að hrósa sérstaklega ritstjóra Kastljóss fyrir að birta þessa umfjöllun. Það eru tvær spurningar sem brenna á almenningi. Annars vegar hvers vegna borgaryfirvöld afhenda þessi gæði til olíufélaganna endurgjaldslaust að því virðist og hins vegar af hverju yfirstjórn RÚV reynir að þagga niður umfjöllun um málið í Kveik. Ráðstöfun eigna almennings Nú er það svo að þeir sem fara með almannaeigur er óheimilt að ráðstafa þeim nema endurgjald komi í staðinn eða í þágu almannahagsmuna. Fréttaskýring brottrekna Kveiksfréttamannsins var í þeim tilgangi að grafast fyrir um ástæður og rök fyrir þessum gjörningi og hvort og hvaða endurgjald kom fyrir eða hvaða almannahagsmunir réttlættu hann. Segjast verður eins og er að fyrrverandi borgarstjóri gat litlu svarað og almenningur er litlu nær um þennan gjafagjörning af hálfu borgarinnar. Ekki batnaði málflutningur borgarstjórans fyrrverandi eftir að umfjöllunin birtist í Kastljósi, sem var meira og minna skítkast í garð fréttamannsins í stað þess að rökstyðja þennan gjörning. Borgarstjórinn fyrrverandi hefur þann sjaldgæfa eiginleika að geta látið dæluna ganga endalaust þótt bensínið sé löngu búið á tanknum. Hann er samt alltaf bestur áður en byrjar að tala. Ekki var það til bóta þegar formaður umhverfis- og skipulagsráðs borgarinnar blandaði sér í umræðuna, sem er Pírati, en sá flokkur hefur gefið það út að hann beiti sér fyrir heiðarleika og gegn spillingu. Formaðurinn kemur gjarnan inn í umræðuna eins og geimvera sem millilenti óvart á jörðinni. Blaðrar eitthvað óskiljanlegt og sundurlaust og virðist hafa lært eitt orð á íslensku, hið vinsæla orð upplýsingaóreiða, sem einkum er notað af þeim sem hafa málað sig út í horn og geta engu svarað. Ástæða er til að benda formanni umhverfis-og skipulagsráði borgarinnar á að það skiptir engu máli í umræðunni hvort olíufélögin hafi heimild til að byggja 500 eða 700 íbúðir á lóðunum, heldur hvort borgin hafi afhent tugmilljarða verðmæti til einkaaðila án endurgjalds. Þögn RÚV Framganga RÚV í þessu máli vekur furðu og tortryggni. Yfirstjórn RÚV hefur tekið þann pól í hæðina að reyna þegja málið í hel. Menn hafa leitað skýringa og bent á hagsmunatengsl yfirstjórnar RÚV og meirihlutans í borginni og pólitísks samkrulls þar á milli. Hvað sem því líður er til merkileg skýrsla ríkisendurskoðanda frá 2019 um opinbera hlutafélagið RÚV ohf. Fyrir utan umfjöllun um óráðsíu í rekstrinum, ógjaldfærni og ósjálfbærni er fjallað um gjafagjörning borgarinnar til RÚV er snertir lóðina í Efstaleiti, sem nam um einum og hálfum milljarði 2015 á verðlagi þess tíma. Það var mikilvægur gjörningur til að rétta af fjárhag opinbera hlutafélagsins í Efstaleitinu. Einhverra hluta vegna var það ekki fréttaefni á sínum tíma og dugði ekki til að vekja áhuga okkar fjölmörgu faglegu rannsóknarblaðamanna. Meðvitundarleysi okkar helstu spillingarsérfræðinga Þögn okkar helstu spillingarsérfræðinga vekur ekki síður furðu. Ekkert hefur heyrst í Illuga Jökuls, Hallgrími Helga, Atla Þór Fanndal, sem var lengi hjá samtökum sem barðist gegn spillingu, eða Þorvaldi Gylfasyni, sem gjarnan kveða upp dóma um spillingu með upphrópunum án þess að þekkja nokkuð til mála. Læðist að manni sá grunur að þessir sérfræðingar í spillingu annarra hafi ekki nokkurn áhuga á spillingu yfirhöfuð nema þegar umræðan gagnist þeim í pólitískum tilgangi. Ef það hefði verið annar meirihluti við stjórn borgarinnar á þessum tíma væru þessir menn búnir að krefjast óháðrar rannsóknarnefndar og jafnvel lögreglurannsóknar. Verst er að útvarpið í almannaþágu skuli vera í aðalhlutverki í þessu leikriti. Höfundur gegnir sérverkefnum fyrir íslensk yfirvöld. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Reykjavík Borgarstjórn Ríkisútvarpið Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Halldór 01.06.2024 Halldór Svona getum komið í veg fyrir að Katrín vinni Björn B. Björnsson Skoðun Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson Skoðun Ástþór Magnússon í spádómum? Gunnar Karl Halldórsson Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving Skoðun Má Katrín Jakobsdóttir bjóða sig fram? Jón Ólafsson Skoðun Barnapíu á Bessastaði! Karl Sigurðsson Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir Skoðun Viddi, Bósi Ljósár og Baldur Þórhalls Heimir Hannesson Skoðun Halla Tómasdóttir og Sólskinsdrengurinn Margrét Dagmar Ericsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Ég kýs Michael Jordan (Höllu Hrund Logadóttur) Óskar Arnarson skrifar Skoðun Ástæður til að kjósa Jón Gnarr Helgi Hrafn Gunnarsson skrifar Skoðun Viddi, Bósi Ljósár og Baldur Þórhalls Heimir Hannesson skrifar Skoðun Gerum það! Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Bónaður brjóstkassi og barnaafmæli Þorbjörg Marínósdóttir skrifar Skoðun Gleðilegan kosningadag kæru landsmenn Snorri Ásmundsson skrifar Skoðun Hæfasti einstaklingurinn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Verðmætin og sköpunarkraftur sá sem í mannauð okkar býr Pétur Már Halldórsson skrifar Skoðun Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson skrifar Skoðun Svona velur þú þér forseta í dag Kolbeinn Karl Kristinsson skrifar Skoðun Takk, Katrín Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving skrifar Skoðun Samherjar Hafþór Reynisson skrifar Skoðun Að hitta hetjuna sína Gréta Kristín Ómarsdóttir skrifar Skoðun Einstakt tækifæri Þóra Valný Yngvadóttir skrifar Skoðun Um afrekskonuna Katrínu Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr skrifar Skoðun Óskað eftir forseta sem færir ungu fólki völd Valgerður Eyja Eyþórsdóttir skrifar Skoðun Með ósk um velgengni, Halla Hrund Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Ég styð Höllu Hrund Logadóttur Þórólfur Árnason skrifar Skoðun Arnar Þór Jónsson Meyvant Þórólfsson skrifar Skoðun Að skreyta sig með stolnum fjöðrum Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Opið bréf til Jóns Ólafssonar heimspekings Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Persónan Katrín Jakobsdóttir Sólveig Hildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Þjóðaröryggi Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Tóbak markaðssett fyrir ungt fólk Guðlaug B. Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Forsetinn, NATÓ, ýsan og blokkin Guðfinnur Sigurvinsson skrifar Skoðun „Svona er á síld“ Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Aldrei hitta hetjurnar þínar Skarphéðinn Guðmundsson skrifar Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir skrifar Sjá meira
Úthlutun borgarinnar á gæðum, sem felst í byggingarrétti olíufélaganna á lóðum borgarinnar, hefur verið talsvert til umræðu undanfarið. Þessi umræða er ekki alveg ný af nálinni en fór á flug þegar yfirstjórn RÚV neitaði að birta umfjöllun fréttamanns Kveiks um málið í fyrirhuguðum Kveiksþætti. Þótti fréttaskýringin svo illa unnin að ekki voru önnur ráð en að reka fréttamanninn með áður óþekktum skætingi og niðurlægingu. Yfirstjórn RÚV hefur ekki enn fært nokkur rök fyrir skorti á fagmennsku og vankunnáttu fréttamannsins í rannsóknarblaðamennsku, sem mun vera skýringin á brottrekstrinum og að umfjöllunin var ekki birt á Kveik. Þar á bæ hafa menn vitað lengi að þögnin er besta aðferðin til að forðast óþægindi. Þögn er gulls ígildi, eins og segir í kvæðinu, en hún á ekki við um almannaútvarp sem ætlað er að hafa eftirlit með stjórnvöldum. Ástæða er þó til að hrósa sérstaklega ritstjóra Kastljóss fyrir að birta þessa umfjöllun. Það eru tvær spurningar sem brenna á almenningi. Annars vegar hvers vegna borgaryfirvöld afhenda þessi gæði til olíufélaganna endurgjaldslaust að því virðist og hins vegar af hverju yfirstjórn RÚV reynir að þagga niður umfjöllun um málið í Kveik. Ráðstöfun eigna almennings Nú er það svo að þeir sem fara með almannaeigur er óheimilt að ráðstafa þeim nema endurgjald komi í staðinn eða í þágu almannahagsmuna. Fréttaskýring brottrekna Kveiksfréttamannsins var í þeim tilgangi að grafast fyrir um ástæður og rök fyrir þessum gjörningi og hvort og hvaða endurgjald kom fyrir eða hvaða almannahagsmunir réttlættu hann. Segjast verður eins og er að fyrrverandi borgarstjóri gat litlu svarað og almenningur er litlu nær um þennan gjafagjörning af hálfu borgarinnar. Ekki batnaði málflutningur borgarstjórans fyrrverandi eftir að umfjöllunin birtist í Kastljósi, sem var meira og minna skítkast í garð fréttamannsins í stað þess að rökstyðja þennan gjörning. Borgarstjórinn fyrrverandi hefur þann sjaldgæfa eiginleika að geta látið dæluna ganga endalaust þótt bensínið sé löngu búið á tanknum. Hann er samt alltaf bestur áður en byrjar að tala. Ekki var það til bóta þegar formaður umhverfis- og skipulagsráðs borgarinnar blandaði sér í umræðuna, sem er Pírati, en sá flokkur hefur gefið það út að hann beiti sér fyrir heiðarleika og gegn spillingu. Formaðurinn kemur gjarnan inn í umræðuna eins og geimvera sem millilenti óvart á jörðinni. Blaðrar eitthvað óskiljanlegt og sundurlaust og virðist hafa lært eitt orð á íslensku, hið vinsæla orð upplýsingaóreiða, sem einkum er notað af þeim sem hafa málað sig út í horn og geta engu svarað. Ástæða er til að benda formanni umhverfis-og skipulagsráði borgarinnar á að það skiptir engu máli í umræðunni hvort olíufélögin hafi heimild til að byggja 500 eða 700 íbúðir á lóðunum, heldur hvort borgin hafi afhent tugmilljarða verðmæti til einkaaðila án endurgjalds. Þögn RÚV Framganga RÚV í þessu máli vekur furðu og tortryggni. Yfirstjórn RÚV hefur tekið þann pól í hæðina að reyna þegja málið í hel. Menn hafa leitað skýringa og bent á hagsmunatengsl yfirstjórnar RÚV og meirihlutans í borginni og pólitísks samkrulls þar á milli. Hvað sem því líður er til merkileg skýrsla ríkisendurskoðanda frá 2019 um opinbera hlutafélagið RÚV ohf. Fyrir utan umfjöllun um óráðsíu í rekstrinum, ógjaldfærni og ósjálfbærni er fjallað um gjafagjörning borgarinnar til RÚV er snertir lóðina í Efstaleiti, sem nam um einum og hálfum milljarði 2015 á verðlagi þess tíma. Það var mikilvægur gjörningur til að rétta af fjárhag opinbera hlutafélagsins í Efstaleitinu. Einhverra hluta vegna var það ekki fréttaefni á sínum tíma og dugði ekki til að vekja áhuga okkar fjölmörgu faglegu rannsóknarblaðamanna. Meðvitundarleysi okkar helstu spillingarsérfræðinga Þögn okkar helstu spillingarsérfræðinga vekur ekki síður furðu. Ekkert hefur heyrst í Illuga Jökuls, Hallgrími Helga, Atla Þór Fanndal, sem var lengi hjá samtökum sem barðist gegn spillingu, eða Þorvaldi Gylfasyni, sem gjarnan kveða upp dóma um spillingu með upphrópunum án þess að þekkja nokkuð til mála. Læðist að manni sá grunur að þessir sérfræðingar í spillingu annarra hafi ekki nokkurn áhuga á spillingu yfirhöfuð nema þegar umræðan gagnist þeim í pólitískum tilgangi. Ef það hefði verið annar meirihluti við stjórn borgarinnar á þessum tíma væru þessir menn búnir að krefjast óháðrar rannsóknarnefndar og jafnvel lögreglurannsóknar. Verst er að útvarpið í almannaþágu skuli vera í aðalhlutverki í þessu leikriti. Höfundur gegnir sérverkefnum fyrir íslensk yfirvöld.